ěr shí shàn cái tïng zǐ yú pǔ jiù zhîngshēngmiào dã yâ shãn suǒ wãn pú sà pǔ xiàn yí qiâ shì jiāntiáo fú zhîng

尔时，善财童子于普救众 生妙德夜神所，闻菩萨普现一切世间调伏众

shēng xiâ tuō mãn liǎo zhī xìn xiâ zì zài ān zhù ãr wǎng jì jìng yīn hǎi yâ shãn suǒ dǐng lǐ qí zú rào wú

生解脱门，了知信解，自在安住，而往寂静音海夜神所，顶礼其足，绕无

shù zā yú qián hã zhǎng ãr zuî shì yán shâng zhě wǒ yǐ xiān fā ā nîu duō luï sān miǎo sān pú tí xīn wǒ yù

数匝。于前合掌而作是言：圣者!我已先发阿耨多罗三藐三菩提心，我欲

yī shàn zhī shí xuã pú sà hân rù pú sà hân xiū pú sà hân zhù pú sà hân wãi yuàn cí āi wãi wǒ

依善知识，学菩萨行，入菩萨行，修菩萨行，住菩萨行。唯愿慈哀，为我

xuānshuō pú sà yún hã xuã pú sà hân yún hã xiū pú sà dào

宣说：菩萨云何学菩萨行?云何修菩萨道?

shí bǐ yâ shãn gào shàn cái yán shàn zāi shàn zāi shàn nán zǐ rǔ nãng yī shàn zhī shí qiú pú sà hân

时，彼夜神告善财言：善哉!善哉!善男子!汝能依善知识求菩萨行。

shàn nán zǐ wǒ dã pú sà niànniàn chū shēngguǎng dà xǐ zhuāng yán xiâ tuō mãn

善男子!我得菩萨念念出生 广大喜 庄 严解脱门。

shàn cái yán dà shâng cǐ xiâ tuō mãn wâi hã shì yâ hân hã jìng jiâ qǐ hã fāngbiàn zuî hã guān

善财言：大圣!此解脱门为何事业?行何境界?起何方便?作何观

chá

察?

yâ shãn yán shàn nán zǐ wǒ fā qǐ qīngjìngpíngděng lâ yù xīn wǒ fā qǐ lí yí qiâ shì jiānchãn gîu

夜神言：善男子!我发起清净平等乐欲心，我发起离一切世间尘垢、

qīngjìngjiān gù zhuāng yán bù kě huài lâ yù xīn wǒ fā qǐ pān yuán bù tuì zhuǎn wâi yǒng bù tuì zhuǎn xīn wǒ

清净坚固、庄 严不可坏乐欲心，我发起攀缘不退转位、永不退转心，我

fā qǐ zhuāng yán gōng dã bǎo shān bù dîng xīn wǒ fā qǐ wú zhù chù xīn wǒ fā qǐ pǔ xiàn yí qiâ zhîngshēngqián jiù

发起 庄 严功德宝山不动心，我发起无住处心，我发起普现一切众 生前救

hù xīn wǒ fā qǐ jiàn yí qiâ fï hǎi wú yàn zú xīn wǒ fā qǐ qiú yī qiē pú sà qīngjìngyuàn lì xīn wǒ fā

护心，我发起见一切佛海无厌足心，我发起求一切菩萨清净愿力心，我发

qǐ zhù dà zhì guāngmíng hǎi xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ zhîngshēngchāo guî yōu nǎo kuàng yě xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ

起住大智光明海心，我发起令一切众 生超过忧恼旷野心，我发起令一切

zhîngshēng shâ lí chïu yōu kǔ nǎo xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ zhîngshēng shě lí bù kě yì sâ shēng xiāng wâi

众 生舍离愁忧苦恼心，我发起令一切众 生舍离不可意色、声、香、味、

chù fǎ xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ zhîngshēng shě lí ài biã lí kǔ yuànzēng huì kǔ xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ

触、法心，我发起令一切众 生舍离爱别离苦、怨憎会苦心，我发起令一切

zhîngshēng shě lí â yuán yú chī děng kǔ xīn wǒ fā qǐ yǔ yí qiâ xiǎn nàn zhîngshēng zuî yī hù xīn wǒ fā qǐ

众 生舍离恶缘、愚痴等苦心，我发起与一切险难众 生作依怙心，我发起

lìng yí qiâ zhîngshēng chū shēng sǐ kǔ chù xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ zhîngshēng shě lí shēng lǎo bìng sǐ děng kǔ

令一切众 生出生死苦处心，我发起令一切众 生舍离生、老、病、死等苦

xīn wǒ fā qǐ lìng yī qiē zhîngshēngchãng jiù rú lái wú shàng fǎ lâ xīn wǒ fā qǐ lìng yí qiâ zhîngshēng jiē shîu xǐ

心，我发起令一切众 生 成就如来无上法乐心，我发起令一切众 生皆受喜

lâ xīn fā shì xīn yǐ fù wãi shuō fǎ lìng qí jiàn zhì yí qiâ zhì dì suǒ wâi ruî jiànzhîngshēng lâ zhuï suǒ

乐心。发是心已，复为说法，令其渐至一切智地。所谓：若见众 生乐著所

zhù gōngdiàn wū zhái wǒ wãi shuō fǎ lìng qí liǎo dá zhū fǎ zì xìng lí zhū zhí zhuï ruî jiànzhîngshēngliànzhuï

住宫殿、屋宅，我为说法，令其了达诸法自性，离诸执著;若见众 生恋著

fù mǔ xiōng dì zǐ mâi wǒ wãi shuō fǎ lìng qí dã yù zhū fï pú sà qīngjìngzhîng huì ruî jiànzhîngshēng

父母、兄弟、姊妹，我为说法，令其得预诸佛菩萨清净众会;若见众 生

liànzhuï qī zi wǒ wãi shuō fǎ lìng qí shě lí shēng sǐ ài rǎn qǐ dà bēi xīn yú yí qiâ zhîngshēng píngděng

恋著妻子，我为说法，令其舍离生死爱染，起大悲心，于一切众 生。平等

wú âr ruî jiànzhîngshēng zhù yú wánggōng cǎi nǚ shì fâng wǒ wãi shuō fǎ lìng qí dã yǔ zhîngshâng jí huì

无二;若见众 生住于王宫，采女侍奉，我为说法，令其得与众 圣集会，

rù rú lái jiào ruî jiànzhîngshēng rǎn zhuïjìng jiâ wǒ wãi shuō fǎ lìng qí dã rù rú lái jìng jiâ ruî jiànzhîngshēng

入如来教;若见众 生染著境界，我为说法，令其得入如来境界;若见众 生

duō chēn huì zhě wǒ wãi shuō fǎ lìng zhù rú lái rěn bō luï mì ruî jiànzhîngshēng qí xīn xiâ dài wǒ wãi shuō fǎ

多嗔恚者，我为说法，令住如来忍波罗蜜;若见众 生其心懈怠，我为说法，

lìng dã qīngjìngjīng jìn bō luï mì ruî jiànzhîngshēng qí xīn sàn luàn wǒ wãi shuō fǎ lìng dã rú lái chán bō luï mì

令得清净精进波罗蜜;若见众 生其心散乱，我为说法，令得如来禅波罗蜜;

ruî jiànzhîngshēng rù jiànchïu lín wú míng àn zhàng wǒ wãi shuō fǎ lìng dã chū lí chïu lín hēi àn ruî jiànzhîngshēng

若见众 生入见稠林无明暗障，我为说法，令得出离稠林黑暗;若见众 生

wú zhì huì zhě wǒ wãi shuō fǎ lìng dã bō rě bō luï mì ruî jiànzhîngshēng rǎn zhuï sān jiâ wǒ wãi shuō fǎ

无智慧者，我为说法，令得般若波罗蜜;若见众 生染著三界，我为说法，

lìng chū shēng sǐ ruî jiànzhîngshēng zhì yì xià liâ wǒ wãi shuō fǎ lìng qí yuán mǎn fï pú tí yuàn ruî jiànzhîng

令出生死;若见众 生志意下劣，我为说法，令其圆满佛菩提愿;若见众

shēng zhù zì lì hân wǒ wãi shuō fǎ lìng qí fā qǐ lì yì yí qiâ zhū zhîngshēngyuàn ruî jiànzhîngshēng zhì lì wēi

生住自利行，我为说法，令其发起利益一切诸众 生愿;若见众 生志力微

ruî wǒ wãi shuō fǎ lìng dã pú sà lì bō luï mì ruî jiànzhîngshēng yú chī àn xīn wǒ wãi shuō fǎ lìng dã

弱，我为说法，令得菩萨力波罗蜜;若见众 生愚痴暗心，我为说法，令得

pú sà zhì bō luï mì ruî jiànzhîngshēng sâ xiàng bù jù wǒ wãi shuō fǎ lìng dã rú lái qīngjìng sâ shēn ruî jiàn

菩萨智波罗蜜;若见众 生色相不具，我为说法，令得如来清净色身;若见

zhîngshēngxíngrïngchǒu lîu wǒ wãi shuō fǎ lìng dã wú shàngqīngjìng fǎ shēn ruî jiànzhîngshēng sâ xiàng cū â wǒ

众 生形容丑陋，我为说法，令得无上清净法身;若见众 生色相粗恶，我

wãi shuō fǎ lìng dã rú lái wēi miào sâ shēn ruî jiànzhîngshēngqíng duō yōu nǎo wǒ wãi shuō fǎ lìng dã rú lái bì

为说法，令得如来微妙色身;若见众 生情多忧恼，我为说法，令得如来毕

jìng ān lâ ruî jiànzhîngshēng pín qiïng suǒ kǔ wǒ wãi shuō fǎ lìng dã pú sà gōng dã bǎo zàng ruî jiànzhîngshēng

竟安乐;若见众 生贫穷所苦，我为说法，令得菩萨功德宝藏;若见众 生

zhù zhǐ yuán lín wǒ wãi shuō fǎ lìng bǐ qín qiú fï fǎ yīn yuán ruî jiànzhîngshēngxíng yú dào lù wǒ wãi shuō fǎ

住止园林，我为说法，令彼勤求佛法因缘;若见众 生行于道路，我为说法，

lìng qí qù xiàng yí qiâ zhì dào ruî jiànzhîngshēng zài jù luî zhōng wǒ wãi shuō fǎ lìng chū sān jiâ ruî jiànzhîng

令其趣向一切智道;若见众 生在聚落中，我为说法，令出三界;若见众

shēng zhù zhǐ rãn jiān wǒ wãi shuō fǎ lìng qí chāo yuâ âr châng zhī dào zhù rú lái dì ruî jiànzhîngshēng jū zhù

生住止人间，我为说法，令其超越二乘之道，住如来地;若见众 生居住

chãng guō wǒ wâi shuō fǎ lìng qí dã zhù fǎ wángchãngzhōng ruî jiànzhîngshēng zhù yú sì yú wǒ wãi shuō fǎ

城郭，我为说法，令其得住法王城 中;若见众 生住于四隅，我为说法，

lìng dã sān shì píngděng zhì huì ruî jiànzhîngshēng zhù yú zhū fāng wǒ wâi shuō fǎ lìng dã zhì huì jiàn yí qiâ fǎ

令得三世平等智慧;若见众 生住于诸方，我为说法，令得智慧见一切法;

ruî jiànzhîngshēng tān hân duō zhě wǒ wâi bǐ shuō bù jìngguān mãn lìng qí shě lí shēng sǐ ài rǎn ruî jiànzhîngshēng

若见众 生贪行多者，我为彼说不净观门，令其舍离生死爱染;若见众 生

chēn hân duō zhě wǒ wãi bǐ shuō dà cí guān mãn lìng qí dã rù qín jiā xiū xí ruî jiànzhîngshēng chī hân duō zhě

嗔行多者，我为彼说大慈观门，令其得入勤加修习;若见众 生痴行多者，

wǒ wãi shuō fǎ lìng dã míng zhì guān zhū fǎ hǎi ruî jiànzhîngshēngděng fēn hân zhě wǒ wãi shuō fǎ lìng qí dã rù

我为说法，令得明智观诸法海，若见众 生等分行者，我为说法，令其得入

zhū chângyuàn hǎi ruî jiànzhîngshēng lâ shēng sǐ lâ wǒ wãi shuō fǎ lìng qí yàn lí ruî jiànzhîngshēng yàn shēng sǐ

诸乘愿海;若见众 生乐生死乐，我为说法，令其厌离;若见众 生厌生死

kǔ yìng wãi rú lái suǒ huà dù zhě wǒ wãi shuō fǎ lìngnãngfāngbiàn shì xiànshîushēng ruî jiànzhîngshēng ài zhuï wǔ

苦，应为如来所化度者，我为说法，令能方便示现受生;若见众 生爱着五

yùn wǒ wãi shuō fǎ lìng qí dã zhù wú yī jìng jiâ ruî jiànzhîngshēng qí xīn xià liâ wǒ wãi xiǎn shì shângzhuāng

蕴，我为说法，令其得住无依境界;若见众 生其心下劣，我为显示胜 庄

yán dào ruî jiànzhîngshēng xīn shēngjiāo màn wǒ wãi qí shuōpíngděng fǎ rěn ruî jiànzhîngshēng qí xīn chǎn qǔ wǒ

严道;若见众 生心生憍慢，我为其说平等法忍;若见众 生其心谄曲，我

wãi qí shuō pú sà zhí xīn

为其说菩萨直心。

shàn nán zǐ wǒ yǐ cǐ děng wú liàng fǎ shī shâ zhū zhîngshēng zhǒngzhǒngfāngbiàn jiào huà tiáo fú lìng

善男子!我以此等无量法施，摄诸众 生，种 种方便，教化调伏，令

lí â dào shîu rãn tiān lâ tuō sān jiâ fù zhù yí qiâ zhì wǒ shí biàn dã guǎng dà huān xǐ fǎ guāngmíng hǎi

离恶道，受人天乐，脱三界缚，住一切智;我时便得广大欢喜法光明海，

qí xīn yí chàng ān yǐn shì yuâ fù cì shàn nán zǐ wǒ chángguān chá yí qiâ pú sà dào chǎngzhîng huì xiū

其心怡畅，安隐适悦。复次，善男子!我常观察一切菩萨道场 众会，修

zhǒngzhǒngyuàn hân xiànzhǒngzhǒngjìngshēn yǒu zhǒngzhǒngchángguāng fàngzhǒngzhǒngguāngmíng yǐ zhǒngzhǒngfāngbiàn

种 种愿行，现种 种净身，有种 种 常 光，放种 种 光明，以种 种方便，

rù yí qiâ zhì mãn rù zhǒngzhǒng sān mâi xiànzhǒngzhǒngshãnbiàn chū zhǒngzhǒng yīn shēng hǎi jù zhǒngzhǒngzhuāng yán

入一切智门，入种 种三昧，现种 种神变，出种 种音声海，具种 种 庄 严

shēn rù zhǒngzhǒng rú lái mãn yì zhǒngzhǒng guï tǔ hǎi jiànzhǒngzhǒng zhū fï hǎi dã zhǒngzhǒngbiàn cái hǎi

身，入种 种如来门，诣种 种国土海，见种 种诸佛海，得种 种辩才海，

zhàozhǒngzhǒng xiâ tuō jìng dã zhǒngzhǒng zhì guāng hǎi rù zhǒngzhǒng sān mâi hǎi yïu xì zhǒngzhǒng zhū xiâ tuō mãn

照种 种解脱境，得种 种智光海，入种 种三昧海，游戏种 种诸解脱门，

yǐ zhǒngzhǒng mãn qù yī qiē zhì zhǒngzhǒngzhuāng yán xū kōng fǎ jiâ yǐ zhǒngzhǒngzhuāng yán yún biàn fù xū kōng

以种 种门，趣一切智;种 种 庄 严虚空法界，以种 种 庄 严云遍覆虚空，

guān chá zhǒngzhǒng dào chǎngzhîng huì jí zhǒngzhǒng shì jiâ rù zhǒngzhǒng fï chà yì zhǒngzhǒngfāng hǎi shîuzhǒngzhǒng

观察种 种道场 众会，集种 种世界，入种 种佛刹，诣种 种方海，受种 种

rú lái mìng cïngzhǒngzhǒng rú lái suǒ yǔ zhǒngzhǒng pú sà jù yǔ zhǒngzhǒngzhuāng yán yún rù rú lái zhǒngzhǒng

如来命，从种 种如来所，与种 种菩萨俱，雨种 种 庄 严云，入如来种 种

fāngbiàn guān rú lái zhǒngzhǒng fǎ hǎi rù zhǒngzhǒng zhì huì hǎi zuî zhǒngzhǒngzhuāng yán zuî shàn nán zǐ wǒ

方便，观如来种 种法海，入种 种智慧海，坐种 种 庄 严座。善男子!我

guān chá cǐ dào chǎngzhîng huì zhī fï shãn lì wú liàng wú biān shēng dà huān xǐ

观察此道场 众会，知佛神力无量无边，生大欢喜。

shàn nán zǐ wǒ guān pí lú zhē nà rú lái niànniàn chū xiàn bù kě sī yì qīngjìng sâ shēn jì jiàn shì yǐ

善男子!我观毗卢遮那如来念念出现不可思议清净色身，既见是已，

shēng dà huān xǐ yîu guān rú lái yú niànniànzhōng fàng dà guāngmíngchōng mǎn fǎ jiâ jì jiàn shì yǐ shēng dà huān

生大欢喜。又观如来于念念中，放大光明充满法界，既见是已，生大欢

xǐ yîu jiàn rú lái yī yī máo kǒng niànniàn chū xiàn wú liàng fï chà wēi chãn shù guāngmíng hǎi yī yī guāngmíng yǐ

喜。又见如来一一毛孔，念念出现无量佛刹微尘数光明海;一一光明，以

wú liàng fï chà wēi chãn shù guāngmíng ãr wãi juàn shǔ yī yī zhōubiàn yí qiâ fǎ jiâ xiao miâ yí qiâ zhū zhîngshēng kǔ

无量佛刹微尘数光明而为眷属;一一周遍一切法界，消灭一切诸众 生苦;

jì jiàn shì yǐ shēng dà huān xǐ yîu shàn nán zǐ wǒ guān rú lái dǐng jí liǎngjiān niànniàn chū xiàn yí qiâ fï

既见是已，生大欢喜。又，善男子!我观如来顶及两肩，念念出现一切佛

chà wēi chãn shù bǎo yàn shān yún chōng mǎn shí fāng yí qiâ fǎ jiâ jì jiàn shì yǐ shēng dà huān xǐ yîu shàn nán

刹微尘数宝焰山云，充满十方一切法界;既见是已，生大欢喜。又，善男

zǐ wǒ guān rú lái yī yī máo kǒng yú niànniànzhōng chū yí qiâ fï chà wēi chãn shù xiāngguāngmíng yún chōng mǎn

子!我观如来一一毛孔，于念念中，出一切佛刹微尘数香 光明云，充满

shí fāng yí qiâ fï chà jì jiàn shì yǐ shēng dà huān xǐ yîu shàn nán zǐ wǒ guān rú lái yī yī xiàng niàn

十方一切佛刹;既见是已，生大欢喜。又，善男子!我观如来一一相，念

niàn chū yí qiâ fï chà wēi chãn shù zhū xiàngzhuāng yán rú lái shēn yún biànwǎng shí fāng yí qiâ shì jiâ jì jiàn shì yǐ

念出一切佛刹微尘数诸相 庄 严如来身云，遍往十方一切世界;既见是已，

shēng dà huān xǐ yîu shàn nán zǐ wǒ guān rú lái yī yī máo kǒng yú niànniànzhōng chū bù kě shuō fï chà wēi

生大欢喜。又，善男子!我观如来一一毛孔，于念念中，出不可说佛刹微

chãn shù fï biàn huà yún shì xiàn rú lái cïng chū fā xīn xiū bō luï mì jù zhuāng yán dào rù pú sà dì jì

尘数佛变化云，示现如来从初发心、修波罗蜜、具 庄 严道、入菩萨地;既

jiàn shì yǐ shēng dà huān xǐ yîu shàn nán zǐ wǒ guān rú lái yī yī máo kǒng niànniàn chū xiàn bù kě shuō bù

见是已，生大欢喜。又，善男子!我观如来一一毛孔，念念出现不可说不

kě shuō fï chà wēi chãn shù tiānwángshēn yún jí yǐ tiānwáng zì zài shãnbiàn chōngbiàn yí qiâ shí fāng fǎ jiâ yìng yǐ

可说佛刹微尘数天王身云，及以天王自在神变，充遍一切十方法界，应以

tiānwángshēn ãr dã dù zhě jí xiàn qí qián ãr wãi shuō fǎ jì jiàn shì yǐ shēng dà huān xǐ rú tiānwángshēn

天王身而得度者，即现其前，而为说法;既见是已，生大欢喜。如天王身

yún qí lïngwáng yâ chā wáng qián tà pï wáng ā xiū luï wáng jiā lïu luï wáng jǐn nà luï wáng mï hïu

云，其龙王、夜叉王、乾闼婆王、阿修罗王、迦楼罗王、紧那罗王、摩睺

luï qiã wáng rãn wáng fàn wángshēn yún mî bù jiē yú yī yī máo kǒng rú shì chū xiàn rú shì shuō fǎ wǒ

罗伽王、人王、梵王身云，莫不皆于一一毛孔，如是出现，如是说法;我

jiàn shì yǐ yú niànniànzhōng shēng dà huān xǐ shēng dà xìn lâ liàng yǔ fǎ jiâ sà pï rě děng xī suǒ wâi

见是已，于念念中，生大欢喜，生大信乐，量与法界萨婆若等。昔所未

dã ãr jīn shǐ dã xī suǒ wâi zhâng ãr jīn shǐ zhâng xī suǒ wâi rù ãr jīn shǐ rù xī suǒ wâi mǎn ãr jīn shǐ mǎn

得而今始得，昔所未证而今始证，昔所未入而今始入，昔所未满而今始满，

xī suǒ wâi jiàn ãr jīn shǐ jiàn xī suǒ wâi wãn ãr jīn shǐ wãn hã yǐ gù yǐ nãngliǎo zhī fǎ jiâ xiàng gù zhī

昔所未见而今始见，昔所未闻而今始闻。何以故?以能了知法界相故，知

yí qiâ fǎ wãi yī xiàng gù nãngpíngděng rù sān shì dào gù nãngshuō yí qiâ wú biān fǎ gù

一切法唯一相故，能平等入三世道故，能说一切无边法故。

shàn nán zǐ wǒ rù cǐ pú sà niànniàn chū shēngguǎng dà xǐ zhuāng yán xiâ tuō guāngmíng hǎi yîu shàn nán zǐ

善男子!我入此菩萨念念出生 广大喜 庄 严解脱光明海。又，善男子!

cǐ xiâ tuō wú biān pǔ rù yí qiâ fǎ jiâ mãn gù cǐ xiâ tuō wú jìn děng fā yí qiâ zhì xìng xīn gù cǐ xiâ

此解脱无边，普入一切法界门故;此解脱无尽，等发一切智性心故;此解

tuō wú jì rù wú jì pàn yí qiâ zhîngshēng xīn xiǎngzhōng gù cǐ xiâ tuō shânshēn jì jìng zhì huì suǒ zhī jìng gù

脱无际，入无际畔一切众 生心想 中故;此解脱甚深，寂静智慧所知境故;

cǐ xiâ tuō guǎng dà zhōubiàn yí qiâ rú lái jìng gù cǐ xiâ tuō wú huài pú sà zhì yǎn zhī suǒ zhī gù cǐ xiâ

此解脱广大，周遍一切如来境故;此解脱无坏，菩萨智眼之所知故;此解

tuō wú dǐ jìn yú fǎ jiâ zhī yuán dǐ gù cǐ xiâ tuō zhě jí shì pǔ mãn yú yī shì zhōng pǔ jiàn yí qiâ zhū